نقد و بررسیها
هنوز نقد و بررسیای وجود ندارد
برای بررسی مسائل حاکمیت، نگاه موضوعی مفید است، اما رویکرد جدیتر این است که در سطح کشور ساختارها به صورت اصولی ارزیابی و اصلاح شوند تا از مشکلات آتی جلوگیری شود. این مانند این است که به جای تعمیر قطار در حال حرکت، ریلهایی که قطار بر روی آن حرکت میکند درست چیده شوند. با اصلاح مسیر، قابل انتظار است که بسیاری از مسائل، با گذر زمان، به صورت خودکار حل گردند. با توجه بر این نگاه گروه نظام حکمرانی و اداری در اندیشکده سروا به صورت مستمر و تخصصی در سه بخش فعالیت میکند:
یکی از چالشهای اصلی در سیاستگذاری کشور، عدم ارائه راهکار های عملی و پیشبینی لوازم اجرایی آنهاست. این موضوع مانع از آن شده تا برنامه های بالادستی کشور تبه مرحله اجرا برسند. برای حل این مشکل، ارائه راهکارهای دقیق و جزئی، و تعیین مراحل و زمانبندی مشخص از اهمیت بسیاری برخوردار است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا لازم است که بازیگران مختلف، اعم از نهادها و دستگاههای مختلف دولتی و غیردولتی به طور دقیق شناخته شوند. این شناخت به ما کمک میکند تا متولیان اصلی و فرعی هر برنامه را مشخص کنیم و ارتباطات و همکاریهای لازم بین آنها را تعیین کنیم.
به طور کلی، نگاشت نهادی در سروا یک گزارش از وضعیت فعلی است که نقاط ضعف و موانع راهبری را شناسایی میکند و به دستگاهها کمک میکند تا اقدامات مناسبی را برای اصلاح نظام حاکمیت انجام دهند. در نگاشت نهادی، دو مدل اصلی وجود دارد که به ترتیب به عنوان مدل موضوع محور و مدل دستگاه محور شناخته میشوند.
در مدل موضوع محور، نگاشت نهادی بر اساس موضوعات مختلف و اولویتهای کشور (از جمله مالیات، مسکن، درمان و …) انجام میپذیرد. ابتدا نهادهای مرتبط با هر موضوع مشخص میگردند و سپس مجموعه اسناد سیاستی (از جمله سیاستهای کلی، قوانین، آییننامهها و …) و دستگاههای کشور که در آن موضوع نقش آفرینی میکنند، شناسایی میشوند. در ادامه، با استفاده از این شناسایی، نقشهی راهی ترسیم میشود که تمامی ارتباطات میان دستگاهها و ساختارها را به وضوح نمایان میسازد و این اطلاعات مبنایی برای تدوین برنامههای عملیاتی و اصلاح فرایندها را فراهم میسازد.
در مدل دستگاه محور هر دستگاه به عنوان محور کار قرار میگیرد. این مدل بر تحلیل و شناسایی وظایف، اختیارات و ماموریتهای هر دستگاه، همچنین نوع ارتباط با سایر دستگاهها و قوانین مربوط به آنها تمرکز دارد. هدف اصلی این مدل، شناخت نقاط قوت و ضعف هر دستگاه و بهبود عملکرد آنها است. با استفاده از این مدل، میتوان با بهبود نقاط قوت دستگاهها پتانسیلهای آنها را برای افزایش بهرهوری تحلیل نمود. همچنین، این مدل به نقشی که هر دستگاه در رسیدن به اهداف مدنظر میتواند ایفا کند، توجه میکند.
هر دو مدل نگاشت نهادی، ابزارهای موثری برای بهبود عملکرد و اجرای بهتر برنامهها و سیاستهای کشور هستند. انتخاب مدل مناسب بستگی به وضعیت و نیازهای خاص سازمانی و سیاستگذاری دارد.
به طور کلی اهدافی که در ارائه خدمات خود انجام میدهد به شرح زیر است:
شکلگیری صحیح ارتباط میان مردم و حاکمیت اهمیت چشمگیری دارد. این ارتباط میتواند جامعه را به سوی اهداف عالی، ترقی و رشد هدایت کند و نقش بسزایی در تحقق آن ایفا نماید. در این راستا، در ابتدا به بررسی ظرفیتهای مشارکت مردمی در بسترهای عام پرداخته شده و تلاش میشود تا موقعیتهایی شناسایی شود که مردم بتوانند به نحو موثر و معتبر در آنها مشارکت کنند.
شناخت بسترهای عام مشارکت مردمی بر اساس بررسی ظرفیتهای قانونی و اجرایی است. ظرفیتهای قانونی در واقع دستهای از ظرفیتهایی هستند که در قانون به طور صریح درمورد آنها تعریف و بیان شده است. به عبارت دیگر، این ظرفیتها مبنای مشخص و حاکمیت قانونی دارند. از سوی دیگر، ظرفیتهای اجرایی نیز دستهای از ظرفیتها هستند که در قانون به صورت صریح اشاره نشده، اما به صورت مستقیم نیز رد نشدهاند. این نوع ظرفیتها بر اساس اعتقاد و درک قضاوتی و اجرایی مرتبط با قانون وضع میشوند.
پس از شناسایی این ظرفیتها و بسترهای عام مشارکت، مطالعات و پژوهشها به صورت عرصهای ادامه مییابد و با تمرکز بر عرصه، تحلیل و ارزیابی انجام میشود. در نهایت، برنامه عملیاتی دقیق بر اساس دادههای جمعآوری شده تدوین میشود که از جمله مهمترین خدمات این بخش در سرواست.
به طور کلی اهدافی که این بخش در ارائه خدمات خود دارد به شرح زیر است:
مولفههای نظام اداری، به عنوان یکی از خدمات گروه نظام حکمرانی و اداری سروا، بهعنوان بخشی اساسی تشخیص داده میشود. ارزیابی مولفههای اداری در دو سطح کلان و خرد صورت میگیرد:
سطح اول به شناسایی و اسیبشناسی قواعد و ضوابط کلانی که در سطح کشور به صورت فراگیر وجود دارند، میپردازد و در نهایت، راهکارهایی برای اصلاح و بهبود این قواعد ارائه میدهد.
سطح دوم به شکل خردتر، بر روی یک دستگاه یا سازمان خاص تمرکز دارد. این ارزیابی، قواعد ناکارآمد در سازمان را شناسایی و اسیبشناسی میکند و راهکارهای دقیق برای حل مشکلات موجود در سازمان ارائه میدهد. این راهکارها تحلیل شده و ارزیابی میشوند.
مهمترین مولفههای نظام اداری که مورد بررسی قرار میگیرند عبارتند از:
پیام شما می تواند یک مکالمه سازنده را آغاز کند